Victim control dynamiek

Mensen kunnen het elkaar soms behoorlijk moeilijk maken. Dit kan bewust of onbewust gebeuren maar beide kan grote schade aanrichten en relaties en families verwoesten.

Vaak zijn er verborgen problemen in relaties die we niet goed kunnen waarnemen. Dit zijn verborgen gedragspatronen uit het verleden die voort komen uit machteloze gevoelens en de poging om daarover controle te krijgen.

Het is vaak een lange zoektocht om erachter te komen welke patronen uit de kindertijd tot nu spelen die je in een overlevingsstand zetten. En er voor zorgen dat we in een vechten, vluchten, verdedigen, bevriezen, verlammen, onthechten of dissociëren stand komen te staan. Door inzicht te krijgen kan men daar,  voor eens en altijd uit stappen.

Victim control dynamic

Victim control dynamic is een van die verborgen patroon waarover steeds meer duidelijk wordt. Dit patroon wordt steeds meer zichtbaar in onze maatschappij. Het is dynamiek waarbij iemand doet alsof hij of zij het slachtoffer is… en zet de ander in de rol als dader. De reden waarom dit een verborgen gedragspatroon noemen is omdat het ‘de wolf in schaapkleding’ techniek is. Degene die eigenlijk het probleem is… is degene die zich zelf als het slachtoffer wil laten zien.

Dit patroon begint al in de kindertijd… Je ziet het dan vaak al in het gezin tussen de kinderen onderling. Het kan zijn dat een van de jongere kinderen zich niet sterk voelt in het gezin. Ze voelen zich machteloos en niet gezien binnen het gezin. Vooral als er een wat groter leeftijdsverschil is en de kinderen niet helemaal kunnen levellen qua bewustzijn niveau. Door die machteloosheid is hun kracht afhankelijk van wat andere doen. Ze voelen zich kleiner en alsof ze geen controle hebben over hun eigen leven.

Bijvoorbeeld:

De kinderen zitten op de achterbank tijdens een auto rit. Het jongere kind slaat het oudere kind en zegt iets heel kwetsend. Het oudere kind reageert door boos te worden op het jongere kind. En geeft het een zet. Het jonge kind begint hartverscheurend te huilen…

Waarna de ouders omdraaien en zien dat het oudere kind iets doet wat niet mag. De ouders straffen het oudere kind omdat die ongewenst gedrag laat zien. De ouders zien niet wat hier werkelijk gebeurd. Waarna het jongere kind ook nog even de tong uitsteekt van, ‘kijk ik heb gewonnen’.

Deze scene komt vrij vaak voor en is vrij onschuldig. Als mensen dit gaan doen als ze ouder worden of volwassen zijn dan ontstaat er een groot probleem. De reden waarom mensen dit doen is omdat ze onvervulde behoeftes hebben. Ze proberen deze behoeftes via manipulatie te vervullen doormiddel van de control en macht dynamiek.

De onvervulde behoefte zijn:

• Gevoel van persoonlijke macht
• Gevoel om een goed mens te zijn
• Aandacht

Men kan het gevoel van bij machten zijn, in de kracht staan en het veiligheidsgevoel dat daarbij hoort niet uit zichzelf verkrijgen. Met daarnaast de grote behoefte voor aandacht, wat ze ook niet vanuit zichzelf kunnen vervullen. Moet dat door indirect doormiddel van manipulatie verkregen worden. Dit wordt dan uitgespeeld tegen de mensen waar ze zich onmachtig en minder door voelen.

De reden dat Victim control dynamic zo moeilijk te zien is en niet te herkennen is omdat de gevoelens achter de manipulatie echt zijn. Degene die de dynamiek toepassen ervaren deze emoties als waar. Je herkent het vaak ook niet als je zelf niet de behoefte voelt om te manipuleren en dit niet in je eigen systeem zit.

Als je manipuleert dan is het makkelijk om te ervaren dat je manipuleert als je het bewust doet. Maar veel van deze macht dynamieken zijn onbewust. Degene dit toepast is zich er niet van bewust maar voelt wel degelijk de pijn van onmacht. Wat altijd zijn oorsprong heeft in hun verleden.

Het gevoel om volledig machteloos te zijn tegenover iemand dat is echt.

Dat wil niet zeggen of het waar is of niet waar, maar het gevoel is echt. Dus bij de mensen die Victim control dynamic uitvoeren zitten hier werkelijke gevoelens erachter. Zij voelen dat de wereld onaardig/oneerlijk tegen ze is… ze hebben het voel dat ze niet in controle zijn van hun leven.

Ze voelen zich hulpeloos en hebben het gevoel dat ze gered moeten worden. Ze voelen zich letterlijk machteloos tegen over de mensen waar ze dit gedrag naar doen. Of deze persoon nu werkelijk hun uit hun kracht haalt of niet.

Bijvoorbeeld: Een goed voorbeeld is als iemand een baan heeft en werkt voor een baas… maar voelt zich bij alle autoriteit figuren machteloos. Op het moment dat men bij deze baas in de buurt bent dat krijg men het gevoelens van oneerlijk behandeld te worden of gedomineerd te worden of geen controle over je omgeving te hebben. Dit zijn hele echte gevoelens.

Zo gaat men de baas als slechterik zien. Ongeacht wat er werkelijk aan de hand is. Het probleem is dat men het zelf niet kan zien. En gaat focussen op wat er mis is in plaats van ontslag te nemen… de baas is niet normaal en zelfs kwaadaardig denk men, en heeft het op hen voorzien.

Wat er onder zit is een extreem laag zelf beeld, Laag eigenwaarde en negatief concept van het zelf. men mist het vermogen om zichzelf als goed te zien, dus dan is het nodig om zichzelf toch als goed te kunnen zien, op een manipulatieve manier te verkrijgen.

Dus wat heb je nodig om je goed te voelen? Juist een slechterik. Omdat men zich niet als goed zien. Deze mensen kunnen zichzelf alleen als goed zien als ze een ander als slecht kunnen zien.

Vaak is het ook zo dat ze andere mensen nodig om dat te bevestigen dat ze onterecht behandeld worden, zoals andere collega’s of vrienden. De ander moeten dat dan valideren dat ze slecht behandeld worden…

Hoe werkt Victim control dynamiek tussen twee mensen?

De victim control dynamiek heeft minstens twee mensen nodig. Dit kan bijvoorbeeld een gewone vriendschap, een familie- of liefdesrelatie zijn. In deze situatie speelt een van de partners het valse slachtoffer. Die als het “mishandelde slachtoffer” de ander als dader aanwijst. De reden dat ze dit doen is dat de vriend of partner zich super schuldig gaat voelen. Dit is een controle techniek zodat de ander zich gaat zich conformeren en gaat doen wat zij willen.

• Ze spelen het slachtoffer van hun partner –  naar hun partner
• Of het slachtoffer van hun vriend – naar die vriend
• Of het slachtoffer van hun dochter – naar die dochter
• Of het slachtoffer van hun zus – naar die zus
• Etc…

Bron: T. Swan